Kết thúc phiên giao dịch ngày 12/3,thị trường chứng khoán Việt Nam tăng phiên thứ 5 liên tiếp khi VN-Index đóng cửa ở mức trên 1.334 điểm. Tính chung từ đầu năm đến 11/3,chỉ số này đã tăng hơn 68 điểm,tương đương khoảng 5%,với thanh khoản nhiều phiên đạt ngưỡng tỷ USD.

Chứng khoán vượt 1.300 điểm từ phiên 24/2,đến nay Vn-Index đã có 12 phiên giữ trên mốc tâm lý quan trọng này. Đây là lần thứ ba thị trường trở lại ngưỡng này sau các đợt tháng 6/2022 và 6/2024. Những lần vượt mốc này trước đây,thanh khoản thường tăng cao,đem lại tâm lý tích cực cho nhà đầu tư. Lần này diễn biến có phần đảo chiều khi thị trường duy trì đà khởi sắc,song nhiều nhà đầu tư cho biết chưa đạt mức lãi như kỳ vọng,thậm chí lỗ.

Anh Long,một nhà đầu tư tại Hà Nội có 5 năm kinh nghiệm trên thị trường,cho biết đã mua một số cổ phiếu ngành công nghệ và bán lẻ vì các mã này được đánh giá có diễn biến khả quan trong năm nay. Tuy nhiên,cổ phiếu của hai nhóm này gần như đi ngang trong giai đoạn đầu năm.

Với nhóm công nghệ,sau giai đoạn tăng mạnh nhờ câu chuyện đầu tư vào bán dẫn,trí tuệ nhân tạo (AI),cổ phiếu FPT giảm gần 10%. Tương tự,các mã như VGI,CMG cũng sụt lần lượt 12% và 13% trong hơn hai tháng đầu năm.

Ở ngành bán lẻ,các cổ phiếu như DGW,MWG hay MSN gần như đi ngang,còn FRT của FPT Retail giảm xấp xỉ 4%.

Tháng 8/2024,anh Bình - một nhân viên văn phòng tại Hà Nội - dốc tài khoản vào mã MWG ở ngưỡng 62.000 đồng một cổ phiếu. Giai đoạn cuối năm ngoái,cổ phiếu này tăng 13%,giúp anh lãi gần trăm triệu đồng. Tuy nhiên,hiện tại khi mã này "nằm im",khoản lời anh tích lũy được gần như bị mất.

Anh Tùng,môi giới của một công ty chứng khoán cho biết nhiều khách hàng của anh cũng ghi nhận tình trạng tài khoản giảm lãi khi thị trường tăng điểm. Dòng tiền đang có sự chuyển dịch ở từng nhóm ngành,như thời gian qua là ngân hàng,xây dựng,dịch vụ bán lẻ.

Với các nhà đầu tư có trong tay danh mục các cổ phiếu bất động sản như DXG,DIG hay NVL... anh Tùng cho biết họ ghi nhận lỗ. Bởi phần lớn các mã này đi ngang (DXG) hoặc giảm hai chữ số (NVL,DIG).

Lý giải điều này,ông Nguyễn Trọng Đình Tâm,Phó giám đốc Chiến lược đầu tư Công ty cổ phần Chứng khoán Thiên Việt (TVS) cho biết do nhà đầu tư đã chọn không đúng cổ phiếu với sóng của thị trường. Tức là,họ nắm giữ cổ phiếu không thuộc các nhóm ngành dẫn dắt. Đây là các mã của doanh nghiệp có câu chuyện riêng,hấp dẫn hoặc có khả năng tăng trưởng lợi nhuận như ngân hàng,đầu tư công,khoáng sản.

Cùng quan điểm,theo ông Nguyễn Minh Hoàng,Giám đốc phòng Nghiên cứu và Phân tích Công ty cổ phần Chứng khoán Nhất Việt (VFS) nhà đầu tư cá nhân thường sở hữu cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ.

Tuy nhiên,trong bối cảnh thị trường thuận lợi,chỉ cần một vài cổ phiếu vốn hóa lớn như nhóm ngân hàng,VIC,VHM... diễn biến tích cực,thị trường có thể tăng 7-8 điểm. Do đó,các cổ phiếu vừa và nhỏ có xu hướng vận động ngược lại để duy trì sự cân bằng.

Chẳng hạn,trong phiên ngày 10/3,trên sàn HoSE có 263 mã giảm giá nhưng VN-Index vẫn tăng hơn 4 điểm. Trong đó,các mã vốn hóa lớn như VCB,HDB,VPB,SSB hay VIC diễn biến tích cực là tác nhân chính kéo chỉ số.

Việc thị trường khởi sắc nhưng danh mục của nhà đầu tư chưa lãi như kỳ vọng còn do "bẫy" định giá rẻ. Nhiều nhà đầu tư sau khi nhận thấy chứng khoán tăng điểm nhưng chưa kịp "gom hàng",bởi họ thường e ngại mua đuổi các cổ phiếu đang lên theo sóng. Thay vào đó,họ có xu hướng tìm những mã đang được định giá thấp.

Chưa kể,tâm lý mua theo đám đông tại các nhịp tăng mạnh cũng là lý do khiến danh mục đầu tư chưa tối ưu. Theo ông Nguyễn Trọng Đình Tâm đây là vấn đề liên quan đến điểm mua kỹ thuật. Một bộ phận nhà đầu tư không có chiến lược giao dịch dễ bị mua đuổi khi cổ phiếu đang tăng mạnh.

"Việc mua theo cảm xúc thay vì kỷ luật thường mang lại kết quả không tốt cho danh mục",ông nói.

Nhà đầu tư theo dõi giao dịch tại một công ty chứng khoán ở quận 1,TP HCM,tháng 3/2021. Ảnh: Quỳnh Trần

Về tiềm năng thị trường năm 2025,ông Nguyễn Minh Hoàng dự báo lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp sẽ tăng trưởng 14-15%,với tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E,chỉ số đánh giá mối quan hệ giữa giá thị trường với thu nhập trên một cổ phiếu) kỳ vọng ở mức 11 lần.

"VN-Index có thể đạt khoảng 1.400-1.450 điểm",ông Hoàng nhận định.

Chuyên gia đến từ VFS cũng cho rằng các "cơn gió ngược" sẽ dịu bớt khi kinh tế tăng trưởng mạnh hơn,tỷ giá bớt áp lực,khối ngoại thu hẹp đà bán ròng và lợi suất thị trường chứng khoán hấp dẫn trở lại. Các nhóm ngành như khoáng sản,bán lẻ,dịch vụ tài chính và bất động sản tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng,mức chiết khấu giá hấp dẫn.

Ông phân tích nhóm ngân hàng được đánh giá "dẫn sóng" hiện tại. Thêm nữa,nếu thanh khoản thị trường cải thiện lên 25.000-27.000 tỷ đồng,các mã ngành tài chính (chứng khoán) cũng là nhóm có thể "đem tiền về tài khoản".

Tương tự,bất động sản được dự báo có mức tăng lợi nhuận năm nay khoảng 17%. Nhóm này đang ở mức nền khá thấp và có nhiều yếu tố vĩ mô ủng hộ.

Ngoài cân nhắc rót tiền vào những nhóm có khả năng tạo sóng thị trường,chuyên gia từ VFS lưu ý nhà đầu tư nên chờ đợi thời điểm dòng tiền "chảy" vào những ngành này,chọn những cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt và kiên nhẫn nắm giữ. Nhà đầu tư cần phân tích kỹ lưỡng hơn thay vì giao dịch theo tâm lý FOMO (tâm lý sợ bỏ lỡ).

Chẳng hạn,nhóm công nghệ thông tin có tốc độ tăng trưởng duy trì hai chữ số nhưng lĩnh vực này đã qua giai đoạn tăng giá mạnh,mức chiết khấu không còn hấp dẫn.

"Dù đây là nhóm ngành tăng trưởng ổn định và câu chuyện hấp dẫn,nhà đầu tư cần chú ý đến mức chiết khấu giá để tìm vùng mua tốt hơn. Khi chiết khấu giá tốt,như cổ phiếu FPT,đó sẽ là cơ hội đầu tư sinh lời",ông Hoàng phân tích.

Việt Hưng